Τρίτη 14 Ιουλίου 2015

Φαρφουλάσ τεύχος 18, αφιέρωμα στον Θάνο Μούρραη-Βελλούδιο

Κυκλοφόρησε το 18ο τεύχος του Φαρφουλά

ο φαντασιομέτρης  Θάνος Μούρραης-Βελλούδιος (1895-1992)

 «Η Τέχνη της Φαντασιομετρίας πραγματοποιεί με επιμελή διερεύνηση την επισήμανση του πνεύματος του εσωτέρου πυρήνος, του σπέρματος και της ουσίας κάθε πράγματος, εμψύχου ή αψύχου, ή και ενός φαινομένου ή ιδέας. Η πραγματοποίησις των δημιουργημάτων της τέχνης αυτής πρέπει να είναι ιστορικά εξειλκυσμένη και προφητικά προβεβλημένη. Εκ προοιμίου ο “Φαντασιομέτρης” πρέπει να είναι “γεωμετρημένος”, εις την έννοιαν του ρητού πού ήταν γραμμένο εις το υπέρθυρο της Ακαδημίας του Πλάτωνος, που έλεγε: Ουδείς αγεωμέτρητος εισίτω!».

«Τί είναι η Φαντασιομετρία», Θ.Μ.-Βελλούδιος

«Συμπληρώνοντας τον Πρωταγόρα, αν το µέτρο των πραγµάτων είναι ο άνθρωπος, τότε αναζητείται το µέτρο του ανθρώπου, δηλαδή το µέτρο του κόσµου ήτοι το φαντασιόµετρο. Μια ασφαλής µέτρηση της ουσίας δηλαδή».
Ηχώ της Αεραλάνδης, αρ. φύλλου 10.

Το τεύχος 18 του Φαρφουλά είναι ολόκληρο αφιερωμένο στον μοναδικό Έλληνα Φαντασιομέτρη Θάνο Μούρραη-Βελλούδιο. Υπήρξε από τους πρώτους Έλληνες αεροπόρους, φίλος των ντανταϊστών της Ζυρίχης, συνοδοιπόρος του ελληνικού σουρρεαλισμού, λαογράφος, συνθέτης και πολλά άλλα, ενώ δημιούργησε σημαντικά εικαστικά έργα, και επέδρασε ποικιλοτρόπως σε καταστάσεις και άλλους καλλιτέχνες στον σχεδόν έναν αιώνα που έζησε, για να ξεχαστεί αμέσως μετά. Αρκετό υλικό που παρουσιάζεται στο τεύχος προέκυψε από τις εκδηλώσεις και την έκθεση που έγινε τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 2015, με τίτλο «Ο μεταιχμιακός σπινθηριστής Θ.Μ.-Βελλούδιος» στον χώρο BETON7, που διοργάνωσε ο ποιητής Δημοσθένης Αγραφιώτης.
Γράφουν, εμπνέονται από και αναφέρονται στον Θ.Μ.-Βελλούδιο οι: Δημοσθένης Αγραφιώτης, Ελισάβετ Αρσενίου, Μάρκος Βαμβακάρης, Δημήτρης Βογιατζής, Μαρία Γεωργιλάκη, Νίκος Γκίκας, Ευθύμης Δημητρίου, Λεωνίδας Εμπειρίκος, Τζίμης Ευθυμίου, Απόστολος Θηβαίος, Ισμήνη Καπάνταη, Διαμαντής Καράβολας, Κατερίνα και Φίλιππος Κουτσίνας, Ιουλία Λυμπεροπούλου, Ναταλία Μελά, Αντώνης Νταγαδάκης, Γιώργος Πανουσόπουλος, Σύλβια Σολακίδη, Νώντας Τσίγκας, Φαίδων Χατζηαντωνίου, Λεωνίδας Χρηστάκης.
Περιλαμβάνονται επίσης κείμενα του Θ.Μ.-Βελλούδιου, φωτογραφίες από τη ζωή και τα έργα του και απομαγνητοφωνημένες συνομιλίες του, πολλά εκ των οποίων δημοσιεύονται για πρώτη φορά.
Στο τεύχος περιλαμβάνεται το φύλλο 10 της εφημερίδας Ηχώ της Αεραλάνδης, όπου η καλλιτεχνική κολλεκτίβα των Αέρα Πατέρα αεροπορεί φαντασιομετρικώς. 
Εκτός αφιερώματος παρουσιάζονται ποιήματα της Κατερίνας Αγυιώτη και μνημονεύεται ο λαϊκός εικαστικός καλλιτέχνης Νίκος Αράπης (1930-2014).

Το τεύχος κυκλοφορεί στις 16 Ιουλίου 2015, την ημέρα που συμπληρώνονται ακριβώς 120 χρόνια από την γέννηση του Θ.Μ.-Βελλούδιου. 
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΥΣ
Φαντασιομετρικές Φαρφουλιές
Νώντας Τσίγκας: Για τη γενεαλογία του Θ. Μ.-Βελλούδιου
Θάνος Βελλούδιος: Τι είναι η Φαντασιομετρία
Θάνος Βελλούδιος (αφήγηση): Ο μακρόβιος
Θάνος Βελλούδιος: «Η προσευχή μου»
Δημοσθένης Αγραφιώτης: (Θ. Μ.-Β.) Θαυμασμός, Μέγας–Βελλούδινος
Δημοσθένης Αγραφιώτης: κλίναμεν, μια συνεργασία φιλίας και τέχνης
Δημοσθένης Αγραφιώτης: DADA – DAGADA, DIDI – DIGIDI
Λεωνίδας Χρηστάκης: Βελλούδιος, ο Έλληνας Φαντασιομέτρης
Φαίδων Χατζηαντωνίου: Πυρριχιώντας & Ντανταΐζοντας
Αντώνης Νταγαδάκης: «Ουδείς μη φαντασιομέτρητος εισήτω»
Μάρκος Βαμβακάρη: Ένα τραγούδι για τον Βελλούδιο
Ελισάβετ Αρσενίου: Μεταξύ νέας εφευρετικότητας & νομαδικής τέχνης
Διαμαντής Καράβολας: Αερογέφυρες προσώπων, ιδεών και καταστάσεων από και προς τον Βελλούδιο
Νίκος Γκίκας: Βελλούδιος - Πήγασος
Μαρία Γεωργιλάκη: Η Μέδουσα του Βελλούδιου και άλλες Μέδουσες
Σύλβια Σολακίδη: Φαντασιομέτρες του 21ου αιώνα
Λεωνίδας Εμπειρίκος: Το ζήτημα της «παραναγνώρισης» του Ανδρέα Εμπειρίκου και του Θάνου Βελλούδιου (με παρεμβάσεις του Γιώργου Πανουσόπουλου και της Νάντιας Αργυροπούλου).
Δ. Βογιατζής, Ισμήνη Καπάνταη, Κατερίνα Κουτσίνα, Ναταλία Μελά: Αφηγήσεις ανθρώπων που γνώρισαν και έζησαν τον Θ. Βελλούδιο
Φίλιππος Κουτσίνας: Για τον Γιάννη Τσαρούχη και τον Θ. Βελλούδιο
Ευθύμης Δημητρίου: Οδός Σωτήρος, αρ. 7
Χρίστος Ακρίδας: Αδημοσίευτες φωτογραφίες του Θ. Βελλούδιου
Ο Θ. Βελλούδιος μιλάει στην εκπομπή «Πνευματικό Περισκόπιο» (απομαγνητοφώνηση)
Ποίηση: Κατερίνα Αγυιώτη, Εικαστικά: †Νίκος Αράπης
Το τεύχος πραγματοποιήθηκε με την στενή συνεργασία και βοήθεια του Δημοσθένη Αγραφιώτη, του Αντώνη Νταγαδάκη και της Σύλβιας Σολακίδη.
---

7 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...


21/7/2015
Ίσως κάποια μέλη να θυμούνται που είχα κάνει λόγο (σε άλλη θεματική) για ένα αφιέρωμα στον Βελλούδιο που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Ιανουάριο-Φεβρουάριο στον χώρο του Beton7.

Ε, να που το καινούργιο τεύχος του καλού περιοδικού «Ο ΦΑΡΦΟΥΛΆΣ», που μόλις κυκλοφόρησε, είναι αφιερωμένο στον Βελλούδιο και η ύλη του αντλείται κατά κύριο λόγο από τις ομιλίες και συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν στη διάρκεια των σχετικών εκδηλώσεων. Αυτά τα ενημερωτικά για όσους δεν παρέστησαν τότε και τυχόν ενδιαφέρονται πάντως για την περίπτωση Βελλούδιου.

Αλλά έχει και κερασάρα η τούρτα, που άπτεται κατάφωρα του εδώ Φόρουμ. Εκεί λοιπόν που έχω αρχίσει και ξεφυλλίζω και ψιλοδιαβάζω δώθε κείθε ορεξάτος, πέφτω στη σελίδα 27 σε κειμενάκι του Νώντα Τσίγκα (ιατρού νευρολόγου, συγγραφέα και blogger) με τίτλο «Θάνος Βελλούδιος και Μάρκος Βαμβακάρης». ‘Οπα, λέω μέσα μου, εδώ είμαστε, κι αρχίζω και διαβάζω. Διαβάζω…διαβάζω…διαβάζω, και σε μια φάση τρώω φλασιά(«άστραψε φως κι εγνώρισεν ο νιος τον εαυτό του»…) και λέω -απέξω μου τώρα πια: «βρε αυτά που διαβάζω, σα να μου φαίνεται ότι εγώ τα έχω γράψει!».

Και πράγματι, ανατρέχοντας εδώ στον οικείο τόπο του Φόρουμ, διαπιστώνω το ειδεχθές έγκλημα: ο κ. Τσίγκας έχει αντιγράψει την ανάρτησή μου ως έχει (και έχει βάλει από κάτω όμορφα-όμορφα το όνομά του, χωρίς –εννοείται- οιαδήποτε μνεία άλλου τινός), με μια διαφορά: το πρώτο τετράστιχο του Μάρκου δεν είναι έτσι όπως το παρουσιάζω εγώ, που το αντιγράφω από το βιβλίο όπου και παραπέμπω, αλλά παραλλαγμένο, κατ’ αντιγραφή από χειρόγραφο του Βελλούδιου που εικονίζεται στην επίμαχη σελ. 27 του περιοδικού.

Δηλαδή, πέραν της απρέπειας για την οποία πρόκειται, μιλάμε και για αυτογκόλ που εκθέτει και από άλλη άποψη τον διαπράξαντα: ενώ παραπέμπει, υποτίθεται, στην ίδια σελίδα του ίδιου βιβλίου όπου παραπέμπω κι εγώ, το πρώτο τετράστιχο δεν είναι παρμένο από εκεί όπου «παραπέμπει» (μέσω εμού…) ο διαπράξας, αλλά σε παραλλαγή αντιγραμμένη από χειρόγραφο…

Τα σχόλια δικά σας…

ΥΓ: Α, και μια άλλη διαφορά οφείλω να ομολογήσω (για να μη τον αδικώ τον άνθρωπο -αρκετά αδικήθηκε από μόνος του…): το δικό μου κείμενο αρχίζει «Δύο ενδιαφέροντα κείμενα κλπ κλπ», ενώ του κ. Τσίγκα αρχίζει «Υπάρχουν δύο ενδιαφέροντα κείμενα κλπ κλπ».

--- Νέο μήνυμα προστέθηκε στις 23:41 ::: Το προηγούμενο μήνυμα δημοσιεύθηκε στις 23:34 ---

Διόρθωση ΥΓ: "Δύο ενδιαφέροντα τεκμήρια", όχι "κείμενα"...

http://www.rembetiko.gr/forums/showthread.php?t=27837&p=249104#post249104

Εκδόσεις Φαρφουλάς είπε...

Έχετε δίκιο, και να σας πω πως περίμενα την διόρθωσή σας όταν ο ίδιος ο κύριος Τσίγκας μου επεσήμανε μόλις χτες το λάθος όσο αφορά την πατρότητα του κειμένου. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι δεν έγινε εσκεμμένα, δεν θα υπήρχε λόγος άλλωστε, αφού οι πληροφορίες που παραθέτετε στο κείμενό σας είναι γνωστές από τις πηγές που ήδη αναφέρετε. Στο επόμενο τεύχος θα γίνει ασφαλώς η γραπτή διόρθωση και έχει γίνει και στην ανάρτησή μας στο blog.
Δεχτείτε την ειλικρινή μου συγνώμη για το άσκοπο λάθος. Για το πώς έβαλε ο δαίμον την ουρίτσα του μπορείτε να επικοινωνήσετε ξανά τηλεφωνικά μαζί μου, και χωρίς απόκρυψη, για να σας δώσω και τις επαρκείς «τεχνικού χαρακτήρα» εξηγήσεις.
Φιλικά και με κάθε ειλικρίνεια
Διαμαντής Καράβολας

Ανώνυμος είπε...

Κύριε Καράβολα,
ευχαριστώ για την ανταπόκρισή σας και δεν έχω λόγους να μη συμμεριστώ τις διαβεβαιώσεις σας.

Το μόνο που θα παρακαλούσα είναι αυτές οι "επαρκείς τεχνικού χαρακτήρα εξηγήσεις" περί της του δαίμονος ουρίτσας να δοθούν δημοσίως, όπως δημοσίως όλα έλαβαν χώρα σε ό,τι αφορά το περιστατικό που έγινε αφορμή της όχλησής μου.

Με εκτίμηση
Παρασάνταλος

Εκδόσεις Φαρφουλάς είπε...

Κύριε Παρασάνταλε,
Παρότι θα ήθελα να γνωρίζω από ποιον πραγματικά εγκαλούμε, εντούτοις, σεβόμενος την επιλογή της ανωνυμίας σας προχωρώ στις παρακάτω εξηγήσεις για το θέμα που σας όχλισε.
Το πρόβλημα δημιουργήθηκε από ένα απρόσεχτο δικό μου copy-paste του αρχικού πληροφοριακού μέιλ που μου στάλθηκε από τον κύριο Τσίγκα (ημ/νία αποστολής 1 Μαρτίου 2015) στο οποίο μέιλ είχε αντιγράψει το κείμενό σας βάζοντας το σχετικό link μαζί με ένα άλλο δικό του κείμενο για το γενεαλογικό δέντρο του Βελλούδιου (βλ. άλλο κείμενό του στο τεύχος σελ. 3) και κατόπιν εγώ μετέφερα και τα 2 κείμενα σε άλλο αρχείο word σε φάκελο στον υπολογιστή μου όπου συγκεντρώνω την ύλη του κάθε τεύχους. Στη μεταφορά (paste) δεν πήρε το link που αναφέρονταν στο κείμενό σας και έτσι χάθηκε η πληροφορία στο νεοδημιουργηθέντα κείμενο, το οποίο αυτό, κατόπιν, με άλλο paste μπήκε στο σελιδοποιητικό πρόγραμμα όπου φτιάχνεται το περιοδικό.
Ο κύριος Τσίγκας αμέσως όταν πήρε το τεύχος στη Θεσσαλονίκη όπου ζει και εργάζεται μου έστειλε μέιλ για το εις βάρος σας λάθος. Αν έχω δική σας διεύθυνση μέιλ και το όνομά σας μπορώ ευχαρίστως να σας το κοινοποιήσω για να μην υπάρχουν άλλες σκιές. Στο τεύχος αν δείτε στη στήλη για τα βιβλία έχουμε ένα κείμενο για το βιβλίο του Ιστράτι "Τα γαϊδουράγκαθα του Μπάραγκαν" όπου είχε δημοσιευτεί αρχικά σε κάποιο site και έχουμε τη σχετική αναφορά. Οπως επίσης σε άλλο κείμενο δικό μου για το βιβλίο της Δάφνης Χρονοπούλου "Τα 40 του θανάτου" χρησιμοποιώ φράση από κείμενο ενός μπλόγκερ όπου τον αναφέρω. Επίσης από το βιβλίο του Κουτσίνα όπου υπάρχει η πληροφορία για το τραγούδι του Βαμβακάρη που αναφέρετε και εσείς στην παρέμβασή σας στο ρεμπέτικο φόρουμ, έχουμε άλλο απόσπασμα (σελ. 61) μαζί με φωτογραφίες, με την ευγενική παραχώρηση της οικογένειας Κουτσίνα όπου εξέδωσε το βιβλίο και θα μπορούσαμε κατευθείαν να κάναμε την αναφορά της σχέσης Βελλούδιου-Βαμβακάρη από το βιβλίο αυτό. Και όπως θα είδατε και στη σελίδα του κειμένου για την σχέση του Βελλούδιου με τον Βαμβακάρη υπάρχει και χειρόγραφο το Βελλούδιου από το αρχείο του Αντώνη Νταγκαδάκη (που δεν έχει ξαναδημοσιευτεί) όπου ο ίδιος έχει αντιγράψει τους στίχους του Βαμβακάρη για τον ίδιον. Μπορείτε να μας κατηγορήσετε για "ερασιτεχνισμό" και δεν θα έχετε άδικο αφού το περιοδικό μας δεν βασίζετε σε επαγγελματίες αρθρογράφους και τα θέματα που επιλέγουμε κάθε άλλο παρά πιασάρικα είναι, ακόμα και για τον λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό μικρόκοσμο, αλλά νομίζω ότι θα ήταν άδικο να μας προσάψετε οποιαδήποτε άλλη σκοπιμότητα για το γεγονός που δικαίως σας ενόχλησε.

Για οποιαδήποτε άλλη διευκρίνηση χρειαστείτε είμαι στη διάθεσή σας.
Με εκτίμηση και ειλικρινή κατανόηση, και ελπίζοντας ότι, κατά τ' άλλα, το αφιέρωμά μας στον Βελλούδιο να μην σας απογοήτευσε.
Διαμαντής Καράβολας

Ανώνυμος είπε...

Κύριε Καράβολα, ευχαριστώ και πάλι για την ανταπόκριση. Καλύφθηκα από τα διαληφθέντα και θεωρώ λήξαν το συμβάν.

Επί της λοιπής ουσίας τώρα, ασφαλώς και δεν απογοητεύθηκα από το αφιέρωμα στον Βελλούδιο. Πολύ καλή συναγωγή των διαμειφθέντων στην εκδήλωση του Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου και οπωσδήποτε χρήσιμη δουλειά για όσους νεότερους ενδιαφέρονται να πληροφορηθούν πράγματα για αυτό το «θηρίο».

Αυτό που αισθάνθηκα κάπως να λείπει, και από το οποίο θα έβγαινε πιο ωφέλιμο νομίζω το αφιέρωμα, είναι μια ανθολόγηση/αναδημοσίευση μέρους των διάσπαρτων κειμένων που έχουν δει το φως διαχρονικά για την περίπτωση Βελλούδιου. Κι εδώ έχω κατά νου τη συνεργασία που είχε με το περιοδικό Οδός Πανός, την πολύ ενδιαφέρουσα αναφορά που κάνει το περιοδικό Εποπτεία τον Μάιο του 1981 (τχ. 57) σε αυτόν (με πολύ ενδιαφέροντα λήμματα από ιδιότυπο λεξικό του Βελλούδιου), τη δισέλιδη συνέντευξή του στην Ελευθεροτυπία στις 11/6/1989, το αφιέρωμα του περιοδικού Πωλείται το Κολωνάκι τον Ιούλιο-Αύγουστο 1989, την συνέντευξή του («Ένας αεροπόρος θυμάται…») στο περιοδικό Αεροπορική Επιθεώρηση, τχ. 39-40 του 1989, και ποιος ξέρει τι άλλο που ενδέχεται να αγνοώ… Ήθελε, θεωρώ, το πράγμα μια έρευνα και προς αυτή την κατεύθυνση, ώστε να συγκεντρωθεί ό,τι μπορεί να συγκεντρωθεί από βιβλιογραφικό υλικό και κατόπιν κάπως κάτι να ανθολογηθεί, ώστε να συμπληρωθεί το «κάδρο».

Αλλά και ό,τι κατορθώθηκε δεν είναι λίγο: οφείλουμε νομίζω χάριτας στον «δαιμόνιο» κ. Αγραφιώτη, την ψυχή θαρρώ του όλου εγχειρήματος (χωρίς να ξεχνάμε και τους υπόλοιπους συντελεστές)

Με εκτίμηση
Παρασάνταλος (συμπαθάτε με να θεωρώ ότι ορισμένων που τίποτα δεν μας λείπει, μόνο μια ανωνυμία μας λείπει… άλλωστε για μένα δεν έχει σημασία ποιος αλλά τι λέει κάποιος –όποιος κι αν είναι, ψιλώ ή μη ονόματι)

ΥΓ: αυτός ο έρμος ο δαίμων θέλει προσοχή, όπως και νάχει: να, εκεί στη σελ. 3 όπου σχολιάζεται το κείμενο της Καραβία, φαίνεται ότι λείπει κείμενο

Εκδόσεις Φαρφουλάς είπε...

Ευχαριστώ για τα επικοδομητικά σας σχόλια. Θα γίνει κάποια παρουσίαση του τεύχους την οποία δεν έχουμε ακόμα οριστικοποιήσει, μάλλον κατά τον Σεπτέμβριο υπολογίζουμε, πιθανόν στον χώρο του ΒΕΤΟΝ7. Μπορείτε να είστε εκεί με τα άκρως ενδιαφέροντα επιπλέον στοιχεία για τον Βελλούδιο που αναφέρετε. Ούτως ή άλλως τα θέματα με τα οποία καταπιανόμαστε στον Φαρφουλά τα ανοίγουμε χωρίς διάθεση να τα κλείσουμε και η επιθυμία μας είναι να παραμένουν ανοιχτά σε επιπλεόν γόνιμες επεκτάσεις... Μακάρι μπορούσαμε να βάζαμε αυτά που λέτε και άλλα ακόμα από τους διάσπαρτους θησαυρούς του Βελλούδιου (που ευτυχώς αρκετά διασώθηκαν απ' την ακούραστη προσπάθεια του κυρίου Αγραφιώτη) αλλά οι υλικές δυνατότητές μας είναι αρκετά περιορισμένες, πόσω μάλον υπό τις παρούσες δύσκολες συνθήκες.


akrat είπε...

ΠΩ ΠΩ ΠΩ

Ενδιαφέρων σχολαστικισμός.

Σημασία έχει ότι ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΩΡΑΙΟ ΘΕΜΑ. Εύγε κε Καράβολα