Πολλές ευχές με ένα παραμύθι!!!

Οι εκδόσεις-βιβλιοπωλείο Φαρφουλάς σας εύχονται καλές γιορτές και σας χαρίζουν ένα παραμύθι...

Η Μάρω και οι καλικάτζαροι*

Μια φορά κι έναν καιρό, τα παλιά τα χρόνια, τα Χριστούγεννα έρχονταν οι καλικάτζαροι στον επάνω κόσμο και καθόταν μέχρι που φωτίζανε τα νερά την ημέρα των Φώτων. Όποιον έβρισκαν έξω την νύχτα του έκαναν κακό.

Σ’ ένα χωριό ζούσε μια κακιά γυναίκα που είχε μια δικιά της κόρη και μια προγονή που ήταν πιο όμορφη από τη δική της και δεν τη χώνευε καθόλου και ήθελε να της κάνει κακό. Την στέλνει μια μέρα να αλέσει στάρι στον νερόμυλο έξω από το χωριό. Η κακομοίρα άρχισε να κλαίει στον δρόμο που πήγαινε γιατί φοβότανε τα καρκατζούλια (καλικάτζαρους) που μαζεύονταν στους νερόμυλους και έπαιζαν με τ’ αλεύρι.

Σαν νύχτωσε και η φτωχή κοπέλα δε μπόρεσε να τελειώσει και να γυρίσει πίσω στο χωριό νωρίς, πλάκωσε μέσα στο μύλο να κρυφτεί μέχρι το πρωί.

Την είδαν οι καρκάτζαλοι και άρχισαν να την ρωτάνε πως την λένε κι εκείνη είπε Μάρω τη λένε.

Της λέει τότε ο αρχικαρκάτζαλος να τον παντρευτεί κι εκείνη τότε για να γλυτώσει ώσπου να φέξει ζήτησε να της φέρουν καινούργια ρούχα για να γίνει ο γάμος και ζήτησε να της φέρουν καβάδι. Τρέχουν οι καρκάτζαλοι στα μαγαζιά, βρίσκουν καβάδι και το πηγαίνουν κι άρχισαν να φωνάζουν: «Μάρω, Καρκάρω, πότε θα σε πάρω;»

Τότε τους λέει ο Μάρω: «Ξέχασα να σας πω να μου φέρετε και σαγιά, χωρίς αυτό πως θα παντρευτώ;»

Τρέχουν οι καρκάτζαλοι, την φέρνουν το σαγιά και φωνάζουν: «Μάρω, Καρκάρω, πότε θα σε πάρω;»

«Θέλω και παπούτσια», τους λέει αυτή. Τρέχουν, την φέρνουν και παπούτσια και φωνάζουν πάλι: «Μάρω, Καρκάρω, πότε θα σε πάρω;»

«Θέλω και φλουριά για το γάμο», τους λέει. Τρέχουν πάλι οι καρκάτζαλοι, βρίσκουν τα φλουριά και τα φέρνουν στη Μάρω. Φωνάζουν πάλι: «Μάρω, Καρκάρω, τώρα θα σε πάρω!»

Τότε τους λέει η Μάρω: «Μετά το γάμο τι θα φάμε; Να μου φέρετε μια κουτάλα λάδι να φτιάξουμε χυλό για να φάμε». Ώσπου να φέρουν το λάδι οι καρκάτζαλοι, έφεξε κι αυτοί κρύφτηκαν. Τότε η Μάρω φορτώνει το άλεσμα και γυρίζει στο σπίτι.

Την βλέπει η μητριά της που γύρισε και φορτωμένη με δώρα, τη ρωτάει τι έγινε, κι αυτή της τα είπε όλα, πως τα πήρε, όπως ακριβώς έγιναν. Η μητριά ζήλεψε κι έστειλε και τη δικιά της κόρη στο μύλο για να πάρει δώρα.

Μόλις έφτασε στο μύλο και νύχτωσε τη βλέπουν οι καρκάτζαλοι και άρχισαν να φωνάζουν: «Μάρω, Καρκάρω, πότε θα σε πάρω;» Τότε τους λέει αυτή: «Δε με λένε Μάρω, αλλά θέλω καβάδι, σάγια, παπούτσια και φλουριά κι άλλα πολλά πράγματα για να γίνω νύφη». Τρέχουν οι καρκάτζαλοι, τα παίρνουν όλα και γυρίζουν πίσω φωνάζοντας πότε θα γίνει ο γάμος. Τότε αυτή, έτσι κακιά που ήτανε, παίρνει τα δώρα και ετοιμάζετε να φύγει. Όμως δεν είχε φέξει να κρυφτούν οι καρκάτζαλοι, που την πιάνουν και την κάνουν μπλε-μαρέ απ’ το ξύλο. Την βάζουν στο γαϊδούρι και την στέλνουν στο χωριό. Μόλις τη βλέπει η μάνα της στα χάλια που είχε, την ρωτάει τι έγινε, κι αυτή της λέει ότι μετά τα δώρα που της έφεραν, αυτή ετοιμάστηκε να φύγει, την πιάσαν τότε και την έκαναν σ’ αυτά τα χάλια.

Η Μάρω τη χρονιά εκείνη βρήκε ένα καλό παλικάρι, παντρεύτηκε, έκανε πολλά παιδιά και ζήσαν αυτοί καλά και μεις καλύτερα…

*Παραμύθι είναι από την Κυψέλη Καρδίτσας και συνέλλεξε ο Ε. Ζάχος Παπαζαχαρίου. Η εικόνα είναι λαϊκή χρωμολιθογραφία και εκτίθεται στο Λαογραφικό Μουσείο Αγιάσου της Λέσβου.

Στη Χίο με τον Anatol de Meibohm

Αλέκος Δ. Ζούκας

Στη Χίο με τον Anatol de Meibohm

ISBΝ: 978-960-9441-22-3, διάστ. 12Χ17, σελ. 160, τιμή 10,65 €

To οδοιπορικό με τους δύο παράκαιρους συνταξιδιώτες θα μπορούσε, άραγε, να είναι ένα απωθημένο του συγγραφέα; Ή προέκυψε από μια ελλοχεύουσα ζήλια προς τον Anatol de Meibohm που είχε την τύχη να προηγηθεί κατά μισό αιώνα στο νησί, αφήνοντας τον συγγραφέα να ψάχνει μόνος στα σκοτάδια της παρουσίας του; Ίσως! Όμως γράφονται βιβλία με μοναδικό κίνητρο τη ζήλια; Κι όμως γράφονται ακόμα κι από κλασικούς...

Μπορεί από τη μία να είναι η πλήρωση ενός χρονικού κενού, που δημιουργείται από την αμηχανία μπροστά στην γοητεία των εικόνων και των ενθυμήσεων απ’ την ατελή εμπειρία του συγγραφέα στην Χίο, και η προσπάθεια ερμηνείας τους από την άλλη. Θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως σύλληψη μιας ανεπαίσθητης ρωγμής απ’ την οποία μπορεί κανείς να αντικρίσει τον Τόπο και τις μοναχικές διαδρομές των ανθρώπων του. Ίσως τελικά να είναι ένα έργο στα όρια του πραγματικού με το φανταστικό, ένα βιβλίο μετέωρο του οποίου οι αιρετικές ιστορικές αναφορές, μ’ έναν μαγικό τρόπο, απέτρεψαν την πτώση του.

Οπωσδήποτε όμως η συγγραφή του αποτέλεσε για τον συγγραφέα μιαν άσκηση για τη συνειδητοποίηση του Χρόνου και του Τόπου. Και οι δύο αποτελούν -ενίοτε σκοπίμως- τις πλέον παρεξηγημένες έννοιες στην ιστορία του πολιτισμού καθώς ο Χρόνος μπορεί να συμπιεσθεί και ο Τόπος μπορεί να κατακτηθεί. Η άποψη για την συμπίεση του Χρόνου απέβλεπε δολίως στην υπερεκμετάλλευση των ασθενέστερων, ενώ η κατάκτηση του Τόπου στην υποταγή του στις ορέξεις των εξουσιαστών του. Ή, όπως σημειώνει ο συγγραφέας, «Στίφη, ξαναμμένα από την κάψα των ερήμων της Ανατολής κι άλλα με την ανατριχίλα του βορρά στα δόντια κατέληγαν στο φιλόξενο Aρχιπέλαγος. Γρήγορα ξεχνούσαν τα βάσανα που τους έσπρωξαν στην αποδημία και ονειρεύονταν την κατάκτηση, την υποταγή της ομορφιάς στις ορέξεις τους... κι έμειναν έτσι στην ιστορία με τα στόματα ανοιχτά και τα μάτια γουρλωμένα, μάσκες κρεμασμένες στο βρόγχο της απληστίας τους. Με τέτοια κουφάρια είναι στρωμένος ο πάτος του Αιγαίου… Και θα περάσουν κι άλλοι και μάλλον οι άνθρωποι ποτέ τους δεν θα θελήσουν να καταλάβουν ότι οι τόποι δεν κατακτώνται, αλλά κατακτούν». Αλίμονο όμως, σ’ αυτά τα «αθώα» αρχικά ψεύδη της συμπίεσης του Χρόνου και της κατάκτησης του Τόπου βασίστηκε ένας ολόκληρος Πολιτισμός Απληστίας, ο σύγχρονος δηλαδή πολιτισμός του αναπτυγμένου κόσμου.

Ο Αλέκος Δ. Ζούκας εργάστηκε επί σειρά ετών ως αρθρογράφος και ρεπόρτερ σε εφημερίδες, περιοδικά και ραδιόφωνα. Υπήρξε κειμενογράφος και ερευνητής σε σειρές ντοκιμαντέρ για την Ελληνική Τηλεόραση και παραγωγός εκπομπών στα ραδιόφωνα της ΕΡΑ όπου εργάζεται το τελευταίο χρονικό διάστημα. Συμμετείχε συγγραφικά στο συλλογικό έργο των Οικοτουριστικών Οδηγών της Πίνδου (11 τόμοι, 2003-2005) και στο βιβλίο Ενθύμιον Χώρας Τυρνάβου (1994) των εκδόσεων Έλλα. Προσωπικά του έργα είναι: Γεύσεις της Θεσσαλίας, Ιστορική-ανθρωπολογική προσέγγιση της Θεσσαλικής Διατροφής, (2008), Περιβαλλοντικός Αρχαιολογικός Οδηγός Ολύμπου Ελασσόνας (2009), Περιβαλλοντικός Αρχαιολογικός Οδηγός Κισάβου-Μαυροβουνίου (2009), Όλυμπος-Κίσαβος-Μαυροβούνι, Ιστορία, Φύση, Κοινωνία, Οικισμοί, (2009). Έχει συγγράψει συνοδευτικά ιστορικο-αισθητικά δοκίμια για τους δίσκους παραδοσιακής μουσικής Σμίξη-Γρεβενών (1991), Τα τραγούδια της Νεβρόπολης Καρδίτσας (1993), Γράβα, Ζαγορίσια και Γιαννιώτικα (2001), Παδιώτικο Γλέντι-Κόνιτσα (2002) και Πασχαλιόγορτα Δήμου Ποταμιάς (2005). Διηγήματά του έχουν δημοσιευθεί στο περιοδικό Φαρφουλάς των τελευταίων χρόνων.

Διαβάστε την αναλυτική και εμπεριστατομένη κριτική παρουσίαση του βιβλίου από τον Θωμά Ψύρρα.

René Crevel: Το πνεύμα ενάντια στο Λόγο

René Crevel

Το πνεύμα ενάντια στο Λόγο

Δοκίμια για τον Υπερρεαλισμό

Μετάφραση-Επιμέλεια -Εισαγωγή -Σημειώσεις: Νίκος Σταμπάκης

ISBΝ: 978-960-9441-24-7, διάστ. 17Χ12, σελ. 256, τιμή 12,00 €

«Ο ποιητής δεν κολακεύει μήτε και καταφεύγει σε τεχνάσματα. Δεν αποκοιμίζει τα θηρία του για να παραστήσει το θηριοδαμαστή, αλλά, με όλα τα κλουβιά ορθάνοιχτα, με τα κλειδιά πεταμένα στον άνεμο, φεύγει, ταξειδιώτης που δεν σκέπτεται τον εαυτό του αλλά το ταξείδι, τις αμμουδιές των ονείρων, τα δάση των χεριών, τα ζώα της ψυχής, όλη την αδιαμφισβήτητη υπερπραγματικότητα. Και ιδείτε την περιφρόνησή του για τους βραχόκηπους, για τα μασκαρέματα. Το βιβλίο των ονείρων του το διαβάζει όπως τα πρακτικά εκείνα μαθήματα, όταν, παιδί, προσπάθησε να μάθει την οικονομία του κόσμου, την πορεία του χρόνου, τις ιδιοτροπίες των στοιχείων και τα μυστήρια των τριών βασιλείων. Είναι, πεντακάθαρα, μι’ αφήγηση με χρώματα πιο πειστικά, πιο επικίνδυνα απ’ όσο το θρυλικό άσμα των σειρήνων».

Ο René Crevel (1900-1935) υπήρξε μια από τις σημαντικότερες μορφές του υπερρεαλισμού, στον οποίο συμμετείχε από τις απαρχές του κινήματος μέχρι την αινιγματική αυτοκτονία του. Το πολύπλευρο έργο του περιλαμβάνει μυθιστορήματα και ποίηση, ενώ ο πυρήνας της σκέψης του αποτυπώνεται με διαύγεια στο θεωρητικό του έργο.

Στα δοκίμια που απαρτίζουν τον παρόντα τόμο διαφαίνεται η αγωνιώδης του αναζήτηση της ανθρώπινης ολότητας, με τα εργαλεία της ψυχανάλυσης, της κοινωνικής επανάστασης (στην οποία δόθηκε μέχρι τέλους μέσω της ένταξής του στο κομμουνιστικό κίνημα), πάντα με κρίσιμο καταλύτη τον υπερρεαλισμό.

Βλέπε κριτική από τον Νίκο Κουρμουλή εφ. ΑΥΓΗ 24/1/2012

ΓΡΑΨΕ ΣΒΗΣΕ “ΜΟΥ Π*Δ’’ΞΕΣ ΤΗΝ ΙΔΕΑ”

Ομάδα «Γομολάστιχα»

ΓρAψε σβησε

“μου π*δ’’ξεσ την ιδεα”

διηγήματα, ISBΝ: 978-960-9441-21-6, διάστ. 17Χ12, σελ. 128, τιμή 11,00 €

Μου πηδήξατε την ιδέα!

Σας έφερα εδώ ό,τι µπορεί να βάλει ανθρώπου νους. Γοργόνες που πάνε στον γυναικολόγο, νησιά µικρά όσο ένα πλυντήριο, ψιλικατζήδες µαµάκηδες, πολυκαταστήµατα και τραγούδια της Θείας Λένας, τον ίδιο τον Personal Jesus, αιµοσταγείς πιανίστες, ασθµαίνοντες αγγελιαφόρους, Αλβανούς απόφοιτους του Ελληνισµού, τον Οιδίποδα να αγναντεύει τον Καιάδα, ανάσες δυσβάσταχτες υπό τους ήχους Ηeavy Μetal, το ρολόι του πατέρα µου, ακόµα και την απόλυτη µέρα.

Τι άλλο θέλετε πια για να ’στε ευχαριστηµένοι;

Η συγγραφή είναι στη βάση της µια µοναχική διαδικασία. Πώς µπορεί, λοιπόν, να υπάρξει οµαδική συγγραφική δουλειά; Στη «Γοµολάστιχα» το προσπαθήσαµε.

Ο πειραµατισµός µας ξεκίνησε το 2008. Αν και όλοι ήδη γράφαµε µικρά και µεγαλύτερα πεζά κείµενα, θέλαµε να κουβεντιάσουµε και να µοιραστούµε τη µικρή πείρα που είχαµε αποκτήσει γράφοντας. Αυτό θα µας βοηθούσε να αναβαθµίσουµε τα κείµενά µας.

Δεν υπήρχε η δυνατότητα να έχουµε έναν δάσκαλο γραφής, αν και πολλοί από εµάς είχαν ήδη παρακολουθήσει αξιόλογα µαθήµατα δηµιουργικής γραφής. Δοκιµάσαµε, λοιπόν, κάτι άλλο, χωρίς προηγούµενο, απ’ όσο τουλάχιστον γνωρίζουµε: Τα γραπτά µας, αποτέλεσµα δουλειάς µοναχικής φυσικά, τα εκθέταµε για σχολιασµό και διόρθωση στη µικρή µας οµάδα, που σιγά σιγά αυξήθηκε και αριθµεί σήµερα οκτώ µέλη. Το κάθε γραπτό ήταν στη διάθεση των υπολοίπων, συχνά γινόταν αντικείµενο ανελέητης κριτικής και πολλές φορές άλλαζε συθέµελα. Μας πονούσε η κριτική, έπρεπε να σβήνουµε περισσότερο παρά να γράφουµε, πολύ συχνά να πετάµε κοµµάτια που αγαπούσαµε· οι ιδέες µας µετασχηµατίζονταν µέσα από τη συζήτηση και τις δοκιµασίες της. Δεν είναι τυχαίο που βαφτίσαµε την οµάδα µας «Γοµολάστιχα».

Και δεν είναι λίγες οι φορές που κάποιος από εµάς, αγανακτισµένος από τις συνεχείς διορθώσεις, γύριζε και έλεγε: «Αµάν πια! Μου πήδηξες την ιδέα!».

Και είµαστε κι οι οκτώ άνθρωποι πηγµένοι στην καθηµερινότητα, µε έρωτες, δουλειές, οικογένειες, παιδιά, σκυλιά, γατιά, φίλους και φυσικά οικονοµικές σκοτούρες. Αυτό που µας ενώνει είναι πως πιστεύουµε ότι αξίζει τον κόπο να θυσιάζουµε χρόνο και φαιά ουσία για να ασχολούµαστε ο ένας µε τα κείµενα του άλλου και να συναντιόµαστε δύο φορές το µήνα για µαραθώνιους συζήτησης επί των κειµένων. Με τα χρόνια, γίναµε και φίλοι πολύτιµοι, αλλά αυτό δεν µας εµπόδισε να συνεχίσουµε την άτεγκτη κριτική για τα κείµενα της οµάδας. Έτσι, έχουµε εξασφαλισµένο ένα λιλιπούτειο αλλά απαιτητικό αναγνωστικό κοινό.

Τα καλύτερα από τα κείµενά µας αποφασίσαµε να τα εκδώσουµε κι έτσι φτάσαµε στη συλλογή που κρατάτε στα χέρια σας. Αποτελείται από είκοσι ένα διηγήµατα µε κοινό χαρακτηριστικό το ότι είναι όλα τους δουλεµένα μέσα στην οµάδα µας. Καλή ανάγνωση!

Την ομάδα Γομολάστιχα αποτελούν οι: Γιούλη Αναστασοπούλου, Μανώλης Βελισκάκης, Π. Μ. Ζερβός, Κατερίνα Κοροµπίλη, Αγγελική Μαρίνου, Νίκος Ξένιος, Σοφοκλής Ρόκος, Ελένη Χριστοφοράτου.

http://gomolastixa.blogspot.com

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στην Ελευθεροτυπία 10/12/2011

Το νέο βήμα των εκδόσεων Φαρφουλάς

Εφημ. Ελευθεροτυπία, Βιβλιοθήκη, Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2011
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ του Διαμαντή Καράβολα στον Αλέξανδρο Στεργιόπουλο

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΠΟΥΛΟΣ: Για ποιο λόγο έγινε η μετακόμιση στο νέο χώρο;

ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΚΑΡΑΒΟΛΑΣ: Κάπως τυχαία. Είδαμε τον χώρο που είχε αδειάσει από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης και σκεφτήκαμε ότι θα μας έκανε περίφημα, καθώς αυτός που είχαμε μας ήταν ήδη στενός τελευταία.

Α.Σ.: Πώς επηρεάζει τις εκδόσεις;

Δ.Κ.: Χωρίς να είναι ένα «άλμα» για μας, γίνονται πιο βολικά τα πράγματα από άποψη χώρου και δυνατοτήτων.

Α.Σ.: Ο νέος χώρος θα βοηθήσει περισσότερο στην προβολή και προώθηση των βιβλίων σας;

Δ.Κ.: Πιστεύω πως θα μας βοηθήσει να κάνουμε πιο εύκολα κάποιες δραστηριότητες που θέλαμε από καιρό, όπως εκθέσεις και εκδηλώσεις.

Α.Σ.: Πόσο εύκολο ήταν να πραγματοποιηθεί η μετακίνηση;

Δ.Κ.: Ηταν κάτι που έγινε με κέφι και με τη βοήθεια αρκετών φίλων.

Α.Σ.: Δεν υπήρχαν σκέψεις να γίνει πιο αργά;

Δ.Κ.: Η μόνη σκέψη ήταν το πότε θα γίνουν τα εγκαίνια.

Α.Σ.: Θα φιλοξενούνται κι άλλα βιβλία πέρα από τα δικά σας;

Δ.Κ.: Βεβαίως. Θα έχουμε μια σειρά από βιβλία που θα θέλαμε να είχαμε εκδώσει εμείς, αλλά ευτυχώς... μας πρόλαβαν άλλοι. Βιβλία εκδοτών που έχουμε σχέσεις συνεργασίας, αλληλοεκτίμησης και αλληλοσεβασμού, σχέσεις αλληλέγγυες και όχι -όπως προβάλλουν οι καιροί- ανταγωνιστικές. Είμαστε κατά του ανταγωνισμού και ευτυχώς, δεν είμαστε οι μόνοι...

Α.Σ.: Δεν θέλετε να γίνει ένα κλασικό σύγχρονο βιβλιοπωλείο;

Δ.Κ.: Θέλουμε απλώς να στήσουμε το βιβλιοπωλείο τού Φαρφουλά δίπλα σε μια σειρά άλλα ωραία βιβλιοπωλεία, που έχουμε τη τύχη να βρίσκονται γύρω μας.

Α.Σ.: Η επαφή με το αναγνωστικό κοινό είναι το ζητούμενο;

Δ.Κ.: Είναι το πρωτεύον ώστε να μπορούν να δοκιμάζονται και να εξελίσσονται οι ιδέες και... οι συγγραφείς.

Α.Σ.: Προφανώς ο χώρος βοηθά στο να γνωρίσεις τον κόσμο.

Δ.Κ.: Οσο αφορά την κοινωνική επαφή, ο συγκεκριμένος χώρος έχει δοκιμαστεί αρκετά επιτυχημένα από τον προκάτοχό του. Οπως λέει ο τσέχος σουρεαλιστής Jan Svankmajer, «τα αντικείμενα και οι χώροι υπήρξαν μάρτυρες ανθρωπίνων πράξεων, συμβάντων και της τύχης αυτών. Δεν είναι άψυχα αντικείμενα, έχουν εσωτερική ζωή. Προτού χρησιμοποιήσεις έναν χώρο προσπάθησε να τον αφουγκραστείς».

Α.Σ.: Το γεγονός ότι πριν από σας υπήρχαν εδώ οι εκδόσεις Γαβριηλίδη σάς βοηθάει;

Δ.Κ.: Και πιο πριν ήταν οι εκδόσεις Δόμος. Από τη γειτονιά αρκετοί μάς είπαν ότι χαρήκανε που συνεχίζει να είναι βιβλιοπωλείο. Ειδικά στις εποχές που ζούμε είναι σημαντικό να βλέπεις ανθρώπους που τους ενδιαφέρει να υπάρχουν τα βιβλιοπωλεία στη γειτονιά τους.

Α.Σ.: Πώς κάνει κανείς μια τέτοια κίνηση αυτή την εποχή;

Δ.Κ.: Αρχή μας είναι να αγωνιζόμαστε γι' αυτά που θέλουμε, ανεξάρτητα από τις τρέχουσες συγκυρίες. Αλλωστε στη ζωή ποτέ δεν υπάρχουν ιδανικές συνθήκες για να εκπληρώνουμε τις επιθυμίες μας.

Α.Σ.: Αν δεν ήταν βιβλιοπωλείο πριν, θα άλλαζε κάτι για σας;

Δ.Κ.: Ισως θα χρειαζόταν περισσότερος χρόνος προσαρμογής. Το βιβλίο δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά το μέσο για το άπλωμα ουσιαστικότερης επικοινωνίας.

Α.Σ.: Πώς αντιστέκονται τα βιβλιοπωλεία στην εποχή του Διαδικτύου;

Δ.Κ.: Προάγοντας τη δυνατότητα της «αφής», δηλαδή της φυσικής επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων, κάτι που μέσω του Διαδικτύου είναι αδύνατο. Η δυναμική τής αφής είναι ένας αρχέγονος και πολύ αποτελεσματικός τρόπος επικοινωνίας, δυστυχώς αρκετά παραγκωνισμένος σήμερα από τον σύγχρονο εικονικό πολιτισμό. Μέσω αυτής, κυρίως, ένα ανθρώπινο σύνολο μπορεί να έρθει σε ισορροπία αλλά και σε διάλυση.

Α.Σ.: Θα θέλατε μεγαλύτερο χώρο;

Δ.Κ.: Ο,τι κάνει κάποιος πρέπει να είναι στα ανθρώπινα μέτρα. Και τα ανθρώπινα μέτρα δεν είναι άπειρα.

Α.Σ.: Περιμένουμε νέα πράγματα από τις εκδόσεις Φαρφουλά;

Δ.Κ.: Ετοιμάζουμε το νέο τεύχος του περιοδικού και κάποια βιβλία που, αν και γραμμένα δεκαετίες πριν, ξαναγίνονται πιο επίκαιρα από ποτέ. *

για το 1ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών

κολάζ του Δ.Καράβολα ως συμμετοχή σε παιχνίδι
της Τσέχικης Σουρρεαλιστικής Ομάδας

Εδώ Φαρφουλάς

Διάβασα για το 1ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών που διοργανώνεται από το "Υπουργείο Πολιτισμού του Μνημονίου" και το ΕΚΕΒΙ και έφριξα. Έφριξα όχι τόσο με το υποκριτικό φιλονεολαιίστικο σκεπτικό τους που από μακριά μυρίζει ενσωμάτωση (παλιά μου τέχνη κόσκινο για τους κρατούντες), όσο με την μακρά λίστα των συμμετεχόντων. Καλά, τόση ποίηση αναμεμιγμένη με αντίδραση (δεν ήταν λίγοι απ’ τους συμμετέχοντες που "εμπνεύστηκαν" από την οργή του Δεκέμβρη του '08) για να στριμωχτούνε τώρα στα κρατικά καλλιστεία του λόγου, να φιλήσουν το χεράκι των σοφών, να "αναστοχαστούν" τα "συμπλέγματα κατωτερότητας-ανωτερότητας" του Σεφέρη, και τέλος να διεκδικήσουν τη χορηγία του ΟΠΑΠ (τον ΟΠΑΠ που μιλάει για πολιτισμό ενώ έχει εθίσει στον τζόγο εκατομμύρια κόσμο. Αλήθεια μήπως πρόκειται να φοράνε και φανελάκι με τον χορηγό όπως οι ποδοσφαιρικές ομάδες?) ή έστω ένα ταξιδάκι στο Άμστερνταμ?
Κρίμα γιατί μερικούς/ές απ’ αυτούς/ές τους εκτιμούσα και είχαν φιλοξενηθεί στις σελίδες του Φαρφουλά.
Αν έχουν παρασυρθεί ελπίζω έστω την τελευταία στιγμή να γυρίσουν την πλάτη σε ό,τι υποκριτικά τους κολακεύει τον ναρκισσισμό και την ματαιοδοξία.
Κρίμα επίσης για ορισμένα αξιόλογα λογοτεχνικά περιοδικά που συμμετέχουν. Ελπίζω να συνειδητοποιήσουν ότι δεν τιμά την μέχρι τώρα πορεία τους ο ρόλος του μαϊντανού σε τέτοιου είδους πανηγύρια. Κάποιοι άλλοι αντιθέτως, και δεν περιαυτολογώ, αν και νεότεροι στα πράγματα και με περίσσιο ταλέντο έπραξαν σοφότερα. Επέλεξαν προς τιμήν τους να είναι απόντες.

«Ο αληθινός ποιητής δεν μπορεί να αναγνωρισθεί ως τέτοιος εάν δεν αντιτίθεται στον κόσμο στον οποίο ζει με τον πιο απόλυτο αντικομφορμισμό»
Benjamin Peret

«Την ανεξάρτητη τέχνη την φθείραν οι ίδιοι οι δημιουργοί της, οι οποίοι δεν παρέμειναν ανεξάρτητοι».

Λεωνίδας Χρηστάκης, συνέντευξη στον Φαρφουλά τχ. 12.

Έκθεση ζωγραφικής του Δημήτρη Λαλέτα

έκθεση ζωγραφικής

του Δημήτρη Λαλέτα

στο βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Φαρφουλάς, Μαυρομιχάλη 18, Αθήνα

Εγκαίνια έκθεσης Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2011, ώρα 7.00 μ.μ.

Διάρκεια έκθεσης: από Τρίτη 22 Νοεμβρίου έως Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2011

Για τον Δημήτρη Λαλέτα και το έργο του θα μιλήσουν στα εγκαίνια της έκθεσης στις 8.00 μ.μ. ο ηθοποιός Γιώργος Δεμερτζής, ο τραγουδιστής Γιάννης Παλαμίδας και ο ποιητής Γιώργος Χρονάς.

Ο ζωγράφος Δημήτρης Λαλέτας (1964-2011)

Ο Δημήτρης Λαλέτας, γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη στις 14 Οκτωβρίου του 1964. Ήρθε στην Αθήνα 25 χρονών, το 1990, και ήταν ο ζωγράφος του περιοδικού και των εκδόσεων Οδός Πανός σχεδιάζοντας το σήμα τους με τον Πάνα. Εργάστηκε 20 χρόνια στις ομώνυμες εκδόσεις και μετέφρασε στις ίδιες εκδόσεις Εγγλέζικα συγκροτήματα χωρίς να πάρει ποτέ αρνητική κριτική. Ήταν η καλλιτεχνική ψυχή, το ήθος, η τέχνη, η ευγένεια των εκδόσεων.

Στα έργα του απεικόνιζε πρόσωπα αντρών, γυναικών, παιδιών. Η φύση δεν λείπει από αυτά γιατί μεγάλωσε στην Αλεξανδρούπολη όπου ο Φάρος της και τα γύρω χωράφια, τα δέντρα, τα ποτάμια, με το Δέλτα του Έβρου, το λιμάνι της δεν απείχαν πολύ.

Την τελευταία του σειρά έργων, που παρουσίασε, την ονόμασε Νυχτερινά, όπου στο σκότος απεικονίζονται άλογα με τους αναβάτες να τα κρατούν από το χαλινάρι.

Έκανε ατομικές εκθέσεις στο Μπιλιέτο Παιανίας, στην Ελληνοαμερικάνικη Ένωση, στην Βαβέλ, και σε ομαδικές στην Γκαλερί Κ-Art, Βαβέλ. Ζωγραφική του και σχέδια δημοσιεύτηκαν στην LIFO, Symbol κ.α. Ήταν μόνιμος συνεργάτης στη Βιβλιοθήκη-Καταφύγιο θηραμάτων, στην Σαββατιάτικη Ελευθεροτυπία, από τον Μάρτιο του 2009.

Έφυγε πρόωρα από τη ζωή στις 31 Μαρτίου 2011. Αυτή η έκθεση με 13 πίνακες και ημερολογιακά σχέδιά του από όλες τις περιόδους, στο βιβλιοπωλείο Φαρφουλάς, είναι η πρώτη που γίνεται μετά το ταξίδι του στον Σείριο και γίνεται σ’ ένα χώρο που θα του άρεσε.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ του ΦΑΡΦΟΥΛΑ

...ένα βιβλιοπωλείο κούκλα*!

ΓΙΑ ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΜΑΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ:

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΘΕΡΜΑ ΟΛΕΣ ΚΑΙ ΟΛΟΥΣ ΤΙΣ ΦΙΛΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ

ΠΟΥ ΓΕΜΙΣΑΝ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΟΛΟ ΤΟΝ ΕΞΩ ΧΩΡΟ,
ΠΟΥ ΓΛΕΝΤΙΣΑΝ ΓΙΑ ΩΡΕΣ ΚΑΙ ΜΑΣ ΣΤΗΡΗΞΑΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΜΑΣ ΞΕΚΙΝΗΜΑ
ΚΑΙ ΕΚΟΨΑΝ ΤΗΝ ΚΟΡΔΕΛΑ!
ΘΕΡΜΕΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΟΠΑΙΧΤΗ ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ: Ο Καραγκιόζης βιβλιοϋπάλληλος

ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΚΟΥΡΑΣΤΟΥΣ ΜΟΥΣΙΚΟΥΣ ΛΕΥΤΕΡΗ, ΣΠΥΡΟ και ΓΙΑΝΝΗ ΓΙΑ ΤΟ ΤΡΙΚΟΥΒΕΡΤΟ ΓΛΕΝΤΙ ΜΕ ΤΑ ΛΑΟΥΤΟΒΙΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΣΑΜΠΟΥΝΑ
ΠΟΥ ΕΣΤΕΙΣΑΝ ΜΕΧΡΙ ΑΡΓΑ ΣΤΟ ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΟ ΤΗΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 18

Διαβάστε επίσης το άρθρο της Λαμπρινής Κουζέλη στο Βήμα 29/10/2011.

Η ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ

Άνοιξε ο νέος μας χώρος: "ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ του ΦΑΡΦΟΥΛΑ"
στην Μαυρομιχάλη 18, στο κέντρο της Αθήνας!
Εγκαίνια την Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 2011, από τις 6.00 μ.μ. και μετά!
Με παράσταση Καραγκιόζη από τον βιβλιοπαμφάγο καραγκιοζοπαίχτη ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ!
Με γλέντι με τσαμπούνες νησιώτικες!
Και με μεγάλες προσφορές σε όλα μας τα βιβλία!
και πλήθος άλλων βιβλίων
εκλεκτών και ωφελίμων
στο ισόγειο και το πατάρι
στην οδό Μαυρομιχάλη

Σας περιμένουμε για κρασί και για μεζέ
και για να κόψετε την κορδέλα!!!
θέλει αισιοδοξία
...και λίγη τρέλα

* η κούκλα στη βιτρίνα διαβάζει το ποίημα του Γιάννη Σκαρίμπα "Το ΜΟΝΤΕΛΟ".

Το Μοντέλο
(από τη συλλογή ΟΥΛΑΛΟΥΜ)

Που την είδα; Συλλογίζομαι αν στους δρόμους
την αντίκρυσα ποτέ μου ή στ' αστέρια,
τους χυτούς της φέρνει η ιδέα μου τους ώμους
δίχως χέρια!

Δίχως χέρια... Το μάτι της γυαλένιο
ας μη μ' έβλεπε -μ' εθώρει κι ήταν τ' όντι
ρόδο ψεύτικο το γέλιο της- κερένιο
–και το δόντι.

Τη στοχάζομαι. Η φωνή της, λες, μου εμίλει
ριγηλή σα μέσ' σ' όνειρο -και τ' όμμα
ήταν σφαίρα. Σπασμός τρίγωνος τα χείλη
και το στόμα.

Τ' ήταν; πνεύμα; Μη φτιαγμένη ήταν, ωϊμένα,
υποπτεύομαι -και τρέμω νοερά μου-
απ' το ίδιο ύλικό που 'ναι φκιαγμένα
τα όνειρά μου;

Αχ πως τρέμω! ο νους μου πάει σ' ιδέες πλήθος,
σε μπαμπάκια και καρτόνια -ο νους μου βάνει
γεμισμένο της μην ήτανε το στήθος
με ροκάνι!
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ώ Κυρά μου -'Αγγελε- Συ -των μειρακίων
που 'χεις το γέλιο, ω χαύνη κόρη των πνεμάτων,
σε μια βιτρίνα σ' έχουν στήσει γυναικείων
φορεμάτων...

Εδώ είμαστε:

Προβολή μεγαλύτερου χάρτη

ΝΕΡΟ ΣΤΟ ΚΥΜΑ ποίηση Κώστας Πάτσης

ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΤΣΗΣ

ΝΕΡΟ ΣΤΟ ΚΥΜΑ

Ποίηση, ISBΝ: 978-960-9441-20-9, διάστ. 17Χ24, σελ. 48, τιμή 6,00 €

Τιττυβίζω τέρψη συσσώρευση

Οι πόρτες ανοίγουν φτερά σε έκσταση

Γεύση διαμπερής

τ’ ανήφορου μιας διδασκαλίας

Τιττυβίζω τέρψη συσσώρευση

Νερό στο κύμα. Το νερό της γης και το κύμα της θάλασσας. Η στεριά στη θάλασσα ή πάνω στη κυματιστή θάλασσα, υγρή στεριά… ή… πάντως με τρεις κινήσεις, θα μπορούσε και περισσότερες, η κίνηση περιέχει την κίνηση και οδηγεί στην κίνηση –την επόμενη κίνηση.

Πρώτη κίνηση: ο ποιητής και οι άλλοι που τακτοποιούν, μένουν ανεξιχνίαστοι, κρυφοί, κάθονται σε μια πολυθρόνα κι ανοιγοκλείνουν το στόμα.

Δεύτερη κίνηση: Ο ποιητής και η εγκυμοσύνη, το ταξίδι, ο εαυτός σε δυο όψεις, το κλειδί που ανοίγει το χώρο, η αναζήτηση στο χρόνο της άλλης φύσης του χρόνου.

Τρίτη κίνηση: ο ποιητής έξω και μέσα σε όλα, τραβιέται το πέπλο ανοίγει τα μάτια τέσσερις καμπύλες και τέσσερα φτερά. Και ένα επίμετρο. Τι; Τιττυβίζω τέρψη συσσώρευση – έτσι απλά τρεις λέξεις για ένα βαθύ τραγούδι στο κύμα της θάλασσας…

Ο Κώστας Πάτσης γεννήθηκε στη Νίκαια. Σπουδές μουσικής και κινηματογράφου. Στη λογοτεχνία εμφανίζεται το 1999. Μεταφράσεις ποιημάτων του έχουν γίνει στα βουλγαρικά. Άλλα βιβλία του: 32+μία φορές έρωτα,Μανδραγόρας (1999), Ύπνος παράθυρα ταχύτητα φως, Μανδραγόρας (2001), Εγώ χωρίς άρθρο, Μανδραγόρας (2002), Άνεμοι νεύματα συμφιλίωσης,Μανδραγόρας (2002), Residents Το όρθιο μάτι, Μανδραγόρας (2003), Ο Βερνάρδος στο σεξ, Μανδραγόρας (2005), Μαύρο, τέσσερις συνθέσεις και ο σωσίας μου, Ταξιδευτής (2010).

ΑΝΑΚΗΡΥΣΟΥΜΕ ΤΟ 2011 ΕΤΟΣ GEORGE MELIES

150 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την γέννηση του πρωτοπόρου κινηματογραφιστή Georges Méliès, ενός πραγματικού μάγου της τέχνης, που απέδειξε ότι η μεγαλύτερη εξέλιξη ορισμένων πραγμάτων μπορεί να επιτευχθεί ταυτόχρονα με τη γέννησή τους… Ο Φαρφουλάς ανακηρύσσει το 2011 Παγκόσμιο Έτος Georges Méliès με την ελπίδα, η δύναμη της ελεύθερης φαντασίας να κυριαρχήσει το συντομότερο πάνω στον παραλογισμό της σύγχρονης στενομυαλιάς.

καλοσωρίζουμε το βιβλίο του Ν. Ξένιου ΤΟ ΑΧΤΙ

Την Πέμπτη 14 Ιουλίου, στις 9,00μ.μ, στο Bar Beduin (Ελασιδών 20 και Δεκελέων, Γκάζι), οι εκδόσεις ΦΑΡΦΟΥΛΑΣ και οι συντελεστές του βιβλίου καλοσωρίσαμε το νέο βιβλίο του Νίκου Ξένιου ΤΟ ΑΧΤΙ. Ευχαριστούμε θερμά όλες τις φίλες και τους φίλους που μας τίμησαν με την παρουσία τους.

Για να βγάλουν το «Αχτι» τους

Μελαγχολικές ιστορίες καθημερινής τρέλας και ήττας αφηγείται ο Νίκος Ξένιος στο πρώτο του βιβλίο
Της Λαμπρινής Κουζέλη από το Βήμα on Line

Μια φιλόλογος σε δημόσιο λύκειο της Θήβας που βαριέται τη ζωή και τη δουλειά της, μια οικογένεια αρμένιων λαθρομεταναστών με ονόματα σαιξπηρικών ηρώων, μια εβραία που σταματά να ζει την ημέρα που πεθαίνει ο Έλβις, ένας μεσήλικος πόντιος βιοπαλαιστής με λατρεία για τη γυναίκα του παράξενα συγκινητική κυκλοφορούν στις σελίδες της συλλογής διηγημάτων το «Αχτι» (Εκδόσεις Φαρφουλάς, σελ. 160, τιμή 12 ευρώ) του Νίκου Ξένιου. Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο του 49χρονου συγγραφέα, μια συλλογή 16 ιστοριών που παρουσιάζουν όψεις της σύγχρονης ζωής και της σύγχρονης αγωνίας.

Εκείνο που εντυπωσιάζει στην πρώτη ανάγνωση είναι η ωριμότητα της γραφής του. Ο λόγος του είναι σφικτός, η γλώσσα του αποκαθαρμένη από το περιττό, οι διάλογοι ζωντανοί, τα σκηνικά του περιγράφονται με ενάργεια, οι κόσμοι και οι χαρακτήρες που κατασκευάζει λειτουργούν δραματουργικά, η πρωτοπρόσωπη αφήγηση του ταιριάζει εξίσου καλά με την τριτοπρόσωπη. Ίσως η εξήγηση είναι ότι ο συγγραφέας ασκείται στη γραφή από τα δεκαεννιά του, όπως είπε στο «Βήμα».

Η συλλογή είναι το απόσταγμα 40 διηγημάτων που βρίσκονταν στα συρτάρια του εδώ και χρόνια. Όταν είδε και απόειδε με το «δύστοκο μυθιστόρημα» που τον απασχολεί την τελευταία πενταετία, αποφάσισε, έπειτα και από την παρότρυνση των φίλων του στην Ομάδα Δημιουργικής Γραφής Γομολάστιχα, να εκδώσει μια επιλογή από αυτά. Είχαν προηγηθεί δημοσιεύσεις στον συλλογικό τόμο «Ιστός '95», στην «Αρχαιολογία», στην «Οδό Πανός», στον «Φαρφουλά» και σε άλλα περιοδικά. Από το απόθεμά του άντεξαν στην κρησάρα του μόνο τέσσερα διηγήματα. Μικρή συγκομιδή, που συμπληρώθηκε με 12 νέες ιστορίες που καλύπτουν ένα ευρύ υφολογικό φάσμα από το εξπρεσιονιστικό «Κόκκινο αλάρμ στην Ιωλκό» ως το νατουραλιστικών σκηνών «Πολιτική του καταστήματος» και τον αλληγορικό «Θρίαμβο».

Η απόκλιση και η διαφορετικότητα -στη θετική και στην αρνητική εκδοχή τους- αποτελούν κεντρικό συστατικό των περισσότερων ιστοριών: το προικισμένο μεταναστόπουλο που κόντρα σε κάθε προκατάληψη και κάθε πρακτική αντιξοότητα πασχίζει να περάσει στην Ιατρική («Ο πρίγκιπας»), ο κρυφός ομοφυλόφιλος που δεν παραδέχεται την ταυτότητά του και ζει μια μυστική ζωή υποκρινόμενος και εξαπατώντας πίσω από τη βιτρίνα του γάμου και της οικογένειας («Επιπλέον»).

Χώροι εγκλεισμού και εξουσίας, στρατόπεδα, φυλακές, αστυνομικά τμήματα και σχολεία αποτελούν σκηνικά που εξυπηρετούν τις μυθοπλαστικές προθέσεις του συγγραφέα, όπως και ο δρόμος, οι λαϊκές και μικροαστικές γειτονιές της Αθήνας, η κλειστή κάμαρα, το διαδίκτυο, τα απόμερα στέκια των παρακμιακών.

Οι χαρακτήρες του, οικείοι αλλά και ξένοι, είναι οι αντιήρωες της καθημερινής ζωής: άνθρωποι βουβοί, απελπισμένοι, ξεριζωμένοι, μετανάστες, βιοπαλαιστές, αδύναμοι, φοβισμένοι, υποκριτές, ηττημένοι, άνθρωποι που «πεθαίνουν παραμελημένοι μες στο μόχθο». Ζουν σε κοινωνίες όπου δεν τους κατανοούν, σε ετοιμόρροπες σχέσεις που έχουν χάσει το νόημά τους, σε ρήξη με τον εαυτό τους. Περιφέρουν στους δρόμους την ανησυχία, τις εμμονές, τις ψευδαισθήσεις, τις κρυφές επιθυμίες, την ενοχή, τη θλίψη ή την ανία τους.

Μόνοι, με μια υπαρξιακή μοναξιά να τους βαραίνει, κινούνται σαν αόρατοι μέσα στην οχλοβοή της μεγαλούπολης, κλείνονται σε μικρά διαμερίσματα στον Κολωνό, στους Αγίους Αναργύρους, στη Νέα Φιλαδέλφεια, στα Πετράλωνα, στα Χαυτεία. Ο κόσμος γύρω τους είναι σκληρός και ακατανόητος, τα όνειρα εφιαλτικά. Βρίσκουν καταφύγιο από την αδιαφορία, την αναλγησία, την κοινωνική αδικία και τον παραλογισμό της καθημερινότητας στη μνήμη, στη νοσταλγία ή στη φαντασία. Δεν έχουν την παρηγοριά της επιείκειας ή συμπάθειας, δεν προσφέρουν ελπίδα, τα προβλήματά τους δεν έχουν λύση, έρχονται όμως σε ένα αξιόλογο αφηγηματικό πακέτο που δίνει υποσχέσεις ενδιαφέρουσας συνέχειας.

Νίκος Ξένιος: «Θέλω να απομυθοποιήσω τα πάντα εκτός από την εκπαίδευση»

Η μελαγχολικά σαρκαστική διάθεση που δίνει τον τόνο στις ιστορίες του απορρέει, όπως λέει στο «Βήμα» ο συγγραφέας, από την επιθυμία «να απομυθοποιήσω όλα τα πράγματα που είχα πολύ ψηλά: την πολιτική ζωή, την κουλτούρα, την τρόπο που οι άνθρωποι διεκδικούν τα δικαιώματά τους, όλα εκτός από την εκπαίδευση».

Φιλόλογος, εργαζόμενος στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση 20 χρόνια, ομολογεί ότι είναι δύσκολο βρει κανείς επαινετικά λόγια για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ως θεσμό και τους εκπαιδευτικούς που λουφάρουν, όπως η αδιάφορη φιλόλογος στο διήγημα που δίνει τον τίτλο της συλλογής: «Πρώτη ώρα, Ιλιάδα. Το κείμενο γεμάτο κρέατα και κοψίφια που ψήνονται στο στρατόπεδο των Αχαιών. Η τσίκνα βγαίνει από το κείμενο κι απλώνεται στην τάξη. Στα μπροστινά θρανία χεράκια υπερκινητικά, στα πίσω όμως απόλυτος λήθαργος. Λοβοτομή. Μηδέν αντίδραση. Δυο ζευγάρια ηλίθια μάτια με κοιτούν κι εγώ χτυπώ το νύχι στο θρανίο: "Πού είσαι παιδί μου;"».

Σε αντίθεση με πολλούς συναδέλφους του όμως, μιλάει με πολύ ενθουσιασμό για τη νέα γενιά, που θεωρεί ότι αδικείται: «Είναι παιδιά σκεπτόμενα και προβληματισμένα, με αμεσότητα και υψηλό βαθμό πρόσληψης». Τους λείπουν όμως τα πνευματικά πρότυπα.

Με αντίστοιχο ενθουσιασμό μάς μίλησε για τα παιδιά μεταναστών, που τη ζωή τους παρουσιάζει με ενάργεια στο διήγημα «Ο πρίγκιπας»: «Όταν το σχολείο λειτουργεί ως αγκαλιά θερμή που τα περιθάλπει, τα παιδιά αυτά δείχνουν ενδιαφέρον, θέλουν να γίνουν Έλληνες, με την έννοια της κουλτούρας», υποστηρίζει. Στον δρόμο τα παιδιά αυτά ζουν μια δεύτερη ζωή. Στα δέκα χρόνια που εργάστηκε στο Διαπολιτισμικό Λύκειο δεν γνώρισε ούτε ένα παιδί που να έχει και τους δύο γονείς και να μεγαλώνει σε πλήρη πυρηνική οικογένεια. Ο ένας από τους δύο έλειπε διότι είχε πεθάνει ή γιατί ήταν στη φυλακή ή γιατί αδιαφορούσε, και το παιδί μεγάλωνε στο δωμάτιο κάποιου ξενοδοχείου.

Στο διήγημά του «Η κορνίζα», ένας πελάτης καφενείου στην πλατεία Εξαρχείων ξυλοκοπείται μέρα μεσημέρι από κάποιους χωρίς λόγο και αφορμή. Μια καθημερινότητα στην οποία τα σουρεαλιστικά στοιχεία πυκνώνουν και μόνη μας άμυνα μένει το χιούμορ. «Σαρκάζω για να αντέξω αυτά που συμβαίνουν», λέει ο Ξένιος, «χωρίς χιούμορ μπορεί να τρελαθείς».

ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ «Το άχτι» που όλοι κρύβουμε

παρουσίαση του βιβλίου από τον Κώστα Μαρίνο στην Εφ. Μακεδονία (10/07/2011)

Ο αναγνώστης που θα πιάσει στα χέρια του το τομίδιο με τα διηγήματα του Νίκου Ξένιου θα χαρεί καταρχάς την πολύ φροντισμένη έκδοση από τον οίκο Φαρφουλά.
Τίτλος της συλλογής των 16 διηγημάτων, «Το άχτι», και περιεχόμενό τους, μια διαδρομή σε αστικά τοπία εύκολα αναγνωρίσιμα, αλλά και στους ανθρώπους που τα κατοικούν.
Σαν αστραπές μέσα σε αυτούς τους χώρους, εισβάλλουν εικόνες από μικρά χωριά, με τη φύση αδιάφορη γύρω τους - εικόνες μνήμης μακρινής και ποτέ βίωμα στο τώρα. Όμως οι μνήμες των ηρώων του Νίκου Ξένιου είναι πάντα παρούσες και καθορίζουν τη ζωή τους, καταγράφοντας έτσι τη δύσκολη και, όπως σχεδόν πάντα συμβαίνει, ανολοκλήρωτη διαδικασία ενηλικίωσης. Γράφει στο διήγημα, με τίτλο «Ο γιος τού Σωτήρη»:
«Στην οχλοβοή της μεγαλούπολης, ανάμεσα σε ανθρώπους που περιμένουν στη στάση του λεωφορείου, ο γιος τού Σωτήρη κουτσαίνει μέσα στις μνήμες του και σβήνει το παρόν».
Όμως το παρόν υπάρχει, για τους ήρωες και τις ηρωίδες των ιστοριών του Ξένιου, όταν κυκλοφορούν στους αθηναϊκούς δρόμους ή όταν, κλεισμένοι στα διαμερίσματα των ανώνυμων πολυκατοικιών, ανοίγουν τους υπολογιστές, που γίνονται δίοδοι επικοινωνίας, ανολοκλήρωτης όμως και δομημένης σε γλώσσα που δεν εκφράζει συναισθήματα, αλλά είναι μόνο ψηφιακές αστραπές στις οθόνες.

Αίσθημα αγωνίας
Ο Νίκος Ξένιος δεν αρνείται ότι στα διηγήματά του υπάρχουν πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία ή, όπως λέει, «παράμετροι των ηρώων του» είναι και δικές του. Όμως- και ευτυχώς- οι αφηγήσεις του δεν συντίθενται από επεμβάσεις σε σελίδες ημερολογιακές, τις οποίες συχνά συναντάμε σε πολλά βιβλία που κυκλοφορούν. Αφήνει πίσω το προσωπικό στοιχείο και αποκαλύπτει μικρά και μεγαλύτερα συμβάντα, που όλα κρύβουν έναν καημό βουβό, που σπάνια γίνεται κραυγή.
«Απότομα άρχισε να φυσάει και τυλιχτήκαμε όλοι στα παλτά μας. Ξαναέσκυψαν διάφορες γυναίκες, η μια στο αυτί της αλληνής. Στο πρόσωπο της γυναίκας, καθώς περνούσε ανάμεσά τους, δεν φάνηκε η παραμικρή σύσπαση. Η Μάρθα απόρησε, μέσα στο πένθος της. ‘Ποια ήταν αυτή η γυναίκα;’» γράφει στο διήγημα, με τίτλο «Τσοκ γκιουζέλ», όπου διαφαίνεται και το άλλο στοιχείο που διατρέχει τα διηγήματα του Ξένιου στη συλλογή «Το άχτι»: ο ερωτισμός, είτε ο άγουρος των πρώτων εφηβικών χρόνων είτε ο τραυματισμένος και ίσως και ανείπωτος της ωριμότητας.
Όμως υπάρχει και το πλήθος γύρω από τους ήρωες του Ξένιου. Μετανάστες, παράνομοι και όχι, πρόσωπα που ίσως πέρασαν από τη ζωή του όταν δούλεψε ως καθηγητής σε διαπολιτισμικό σχολείο και γνώρισε από κοντά αυτά τα συνήθως βουβά πρόσωπα που όλοι προσπερνάμε, συχνά με φόβο, όταν τα συναντάμε. Αυτά τα πρόσωπα και ο φόβος τού «άλλου» που κατατρέχει κάθε κάτοικο μιας μεγαλούπολης δημιουργούν το απροσδιόριστο και αθεράπευτο αίσθημα της αγωνίας που διακρίνεται σε πολλά διηγήματά του.
«Ακούει τη σειρήνα ενός νοσοκομειακού. Πέφτει πάνω σε μια ομήγυρη μαύρων με ταραγμένες φωνές και καβγάδες. Ανοίγει, παραμερίζοντας τον κόσμο, να δει. Ξαπλωμένος πάνω στις εφημερίδες του, ο δικός του άστεγος σφαδάζει, βγάζει αφρούς από το στόμα», γράφει στο διήγημα «Πολιτική του καταστήματος».

Αποτυχία ενηλικίωσης
Ο Νίκος Ξένιος γεννήθηκε στο Χαρτούμ του Σουδάν. Ήρθε στην Ελλάδα σε ηλικία 7 ετών, έκανε καλές σπουδές, γνώρισε τον κόσμο τού θεάτρου και του κινηματογράφου, όπως φανερώνουν και οι συχνές αναφορές σε χώρους και έργα θεατρικά ή κινηματογραφικά. Ταξίδεψε και επέστρεψε στην Ελλάδα, και δίνει μέσα στις λίγες σελίδες των 16 διηγημάτων του ένα πορτρέτο της χώρας και των κατοίκων της.
Όσο για «το Άχτι», τον τίτλο που έδωσε στο βιβλίο του, λέει πως, παρόλο που τον θεωρεί «κραυγαλέο», τον επέλεξε επίτηδες, για να δηλώσει με αυτόν τον αυτοσαρκαστικό χαρακτήρα τού βιβλίου, «επειδή πραγματικά εκφράζει μια αποτυχία ενηλικίωσης». Και μάλλον αποτυχία ενηλικίωσης μιας κοινωνίας και όχι μόνο ενός ατόμου.