ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΣ ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑ ΣΤΑ ΟΝΕΙΡΑ

Μια διάλεξη-Τριανταεννέα όνειρα-Έξι διηγήματα

Εισαγωγή: Βάσιας Τσοκόπουλος, Ανθολόγηση: Διαμαντής Καράβολας

ISBN-13 978-960-98084-2-2, Σελ. 112, τιμή 10,00 €

«Ο Λαγκάς εκοιμήθηκε βαρύ ύπνο, σαν ο νους του να βυθίστηκε σε αβύσσους.

(Λεωνίδας Λαγκάς, 1903)

Ο Δημοσθένης Βουτυράς, που το 2008 συμπληρώνονται 50 χρόνια απ’ τον θάνατό του, άρχισε τη λογοτεχνική του περιπέτεια με ένα βαρύ ύπνο. Ο ύπνος με τα όνειρά του διαπέρασε όλο το εκτενές έργο του, το οποίο μετρά πάνω από πεντακόσια διηγήματα· στα περισσότερα τα όνειρα έχουν οργανική θέση μέσα στη αφήγηση. Συνέχεια της δράσης, συμβολική συμπύκνωσή της, προμήνυμα, παράλληλη πραγματικότητα, σκηνικό της φαντασίας, σε όλες τις περιπτώσεις τα όνειρα μιλούν στους ήρωες των διηγημάτων, στους αναγνώστες, επηρεάζουν την πλοκή, η οποία πλοκή δεν είναι η συνήθης της παραδοσιακής λογοτεχνίας, αλλά ουσιαστικά ένα ρεύμα της συνείδησης, μια ροή του εσωτερικού λόγου. Τα όνειρα έχουν μία αυτοτέλεια μέσα στα διηγήματα, προλέγουν ή προοικονομούν, πάντοτε σε αντίστιξη με την πραγματικότητα, αλλά τα όρια δεν είναι ποτέ καθαρά.

Η έκδοση αποτελείται από τρία μέρη.

Το πρώτο περιλαμβάνει τη διάλεξη του Δημοσθένη Βουτυρά με θέμα Τα σύμβολα στα όνειρα, με υπότιτλο Όνειρα Ψυχή. Η διάλεξη, η οποία δόθηκε το 1933 σε μια τεκτονική στοά, μάς δίνει πληροφορίες για τον τρόπο που έπλαθε ο Βουτυράς τα όνειρα στο έργο του, αφού τα περισσότερα από τα εκατοντάδες που συναντούμε είναι λογοτεχνικές κατασκευές. Μας δείχνει την πίστη του απέναντι στην αρχαία ιερότητά τους, αλλά και την παγανιστική ιδιοσυγκρασία του γενικότερα απέναντι στην έννοια του ιερού. Εντέλει, διαβάζοντας αυτό το κείμενο σήμερα, αντιλαμβανόμαστε ότι μέσα από μια συνειρμική αφήγηση —φαινομενικά αλλοπρόσαλλη— και με αρκετές δόσεις πλάγιας ειρωνείας, βγάζει γλώσσα στον ανθρώπινο κόσμο μαζί με οργή και κοροϊδία γι’ αυτό που θεωρούσε ότι είναι η ζωή: μια κωμωδία.

Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει έξι από τα πιο χαρακτηριστικά διηγήματα του συγγραφέα που έχουν σαν κεντρικό μοτίβο της πλοκής τους κάποιο όνειρο.

Στο τρίτο μέρος γίνεται μια ανθολόγηση από περιγραφές ονείρων που είναι διάσπαρτες στο τεράστιο έργο του συγγραφέα, και από μόνο του το καθένα αποτελεί ένα αυτοτελές έργο, όπως άλλωστε και τα όνειρά μας.